Ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου
Τι ορίζεται ως ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου;
Ως ρήξη πρόσθιου χιαστού ορίζεται ο τραυματισμός του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου του γόνατος και η διακοπή της συνέχειας των ινών του. Αυτή ενδέχεται να είναι μερική ή πλήρης. Πρόκειται για έναν αρκετά συχνό τραυματισμό που χρήζει αντιμετώπισης. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η ρήξη του συνδέσμου είναι πλήρης.
Λίγα λόγια για τον πρόσθιο χιαστό
Η άρθρωση του γόνατος σταθεροποιείται από τέσσερις, κυρίως, συνδέσμους. Τους δύο πλάγιους συνδέσμους (έσω και έξω) και τους δύο χιαστούς συνδέσμους (πρόσθιος και οπίσθιος). Οι σύνδεσμοι αυτοί ενώνουν το μηριαίο οστό με τη κνήμη και συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό στη σωστή λειτουργία του γόνατος. Ειδικότερα, ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος εντοπίζεται στο κέντρο του γόνατος περνώντας “χιαστί” μπροστά από τον οπίσθιο , εμποδίζει την πρόσθια παρεκτόπιση της κνήμης σε σχέση με τον μηρό και παρέχει σταθερότητα στο γόνατο κατά τις στροφικές κινήσεις.
Ποιος είναι τα αίτια πρόκλησης της ρήξης πρόσθιου χιαστού;
Ο συνηθέστερος μηχανισμός κάκωσης περιλαμβάνει την απότομη στροφική κίνηση του γόνατος. Η απότομη αλλαγή κατεύθυνσης σε συνδυασμό με την απότομη επιβράδυνση ή η απότομη στροφή του ασθενούς πάνω σε λυγισμένο γόνατο κατά τη διάρκεια της αθλητικής δραστηριότητας ευθύνονται για την πρόκληση της ρήξης. Τέλος, η ρήξη πρόσθιου χιαστού μπορεί να είναι αποτέλεσμα μιας κακής προσγείωσης έπειτα από κάποιο άλμα ή από άμεση πλήξη του γόνατος (τραυματισμός επαφής).
Ποιοι είναι πιο επιρρεπείς στη ρήξη πρόσθιου χιαστού;
Η ρήξη πρόσθιου χιαστού συνήθως παρατηρείται σε αθλητές των οποίων η αθλητική δραστηριότητα περιλαμβάνει απότομες αλλαγές κατεύθυνσης και ταχύτητας ή και πτώσεις Ειδικότερα, ο συγκεκριμένος τραυματισμός εμφανίζεται σε νεαρούς αθλητές που ασχολούνται με αθλήματα όπως το μπάσκετ, το ποδόσφαιρο αλλά και το σκι. Ως προς το φύλο φαίνεται ότι πιο επιρρεπές στις ρήξεις χιαστού είναι οι γυναίκες, πιθανότατα λόγω ανατομικών διαφορών σε συγκρίση με τους άνδρες. (διαφορές στους άξονες φόρτιση του σκέλους, στην μυϊκη ισχύ, τον νευρομυϊκο έλεγχο και την χαλαρότητα των συνδέσμων) .
Με ποια συμπτώματα εμφανίζεται η ρήξη πρόσθιου χιαστού;
Τη στιγμή του τραυματισμού μπορεί να ακουστεί ένας “κρότος” από το εσωτερικό του γόνατος. Μετά τον τραυματισμό εκδηλώνονται τα παρακάτω συμπτώματα:
- Πόνος
- Οιδήμα – Αίμαθρο (συλλογή αίματος στην άρθρωση)
- Αίσθημα αστάθειας
- Μείωση εύρους κίνησης του γόνατος
- Αδυναμία βάδισης
Τα συμπτώματα προοδευτικά υποχωρούν, εκτός από την αστάθεια. Η αστάθεια μπορεί να γίνει όλο και πιο έντονη, περιορίζοντας τόσο τις αθλητικές όσο και τις καθημερινές δραστηριότητες του ασθενούς.
Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;
Η διάγνωση της ρήξης πραγματοποιείται κυρίως κλινικά από έναν έμπειρο Ορθοπαιδικό με εξειδίκευση στις αθλητικές κακώσεις. Αρχικά, ο θεράπων ορθοπαιδικός λαμβάνει το ατομικό ιστορικό του ασθενούς, το ιστορικό της κάκωσης και στη συνέχεια προχωρά στην κλινική εξέταση. Στη συνέχεια, ο ασθενής θα υποβληθεί σε απεικονιστικές εξετάσεις (απλή ακτινογραφία, μαγνητική τομογραφία) και για τον εντοπισμό τυχόν συνοδών βλαβών (π.χ. ρήξη μηνίσκου).
Ρήξη πρόσθιου χιαστού & Θεραπεία
Η επιλογή του θεραπευτικού πλάνου εξαρτάται από παράγοντες όπως η αστάθεια του γόνατος, ο τρόπος ζωής του ασθενούς, η ηλικία, η αθλητική του δραστηριότητα. Συνήθως … συντηρητική θεραπεία εφαρμόζεται σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας χωρίς αθλητική δραστηριότητα, ενώ σε νεαρά δραστήρια άτομα η χειρουργική αποκατάσταση της ρήξης αποτελεί μονόδρομο.
Η χειρουργική αντιμετώπιση της ρήξης που συνοδεύεται από αστάθεια καθώς επίσης και η ρήξη που συνοδέυεται από βλάβες άλλων δομών του γόνατος αποτελεί τη θεραπεία εκλογής. Η συντηρητική αντιμετώπιση, σε αυτές τις περιπτώσεις θα οδηγήσει στην εκδήλωση μετατραυματικής αρθρίτιδας.
Για την αποκατάσταση της ρήξης εφαρμόζεται η χειρουργική τεχνική της Αρθροσκοπικής Συνδεσμοπλαστικής με χρήση μοσχεύματος. Κατά την επέμβαση αυτή, ο “κομμένος” σύνδεσμος αντικαθίσταται από τενόντιο μοσχεύμα. Το μόσχευμα αυτό προέρχεται συνήθως από τον ίδιο τον ασθενή (αυτομόσχευμα) ή υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις από ξένο δότη (αλλομόσχευμα) Αυτό μπορεί να είναι:
- Αυτομόσχευμα επιγονατιδικού τένοντα
- Αυτομόσχευμα οπίσθιων μηριαίων
- Αυτομόσχευμα τετρακεφάλου
- Αλλομόσχευμα αχιλλείου ή οπίσθιου κνημιαίου τένοντα
Μετεγχειρητικά η επιστροφή του ασθενούς στις καθημερινές δραστηριότητες είναι σχετικά γρήγορη. Η επιστροφή, όμως, στις αθλητικές δραστηριότητες απαιτεί παραπάνω χρόνο (6-9 μήνες) και θα πρέπει να είναι σταδιακή. Ο ασθενής ακολουθεί συγκεκριμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας για να ανακτήσει πλήρες εύρος κίνησης της άρθρωσης και να αποκαταστήσει την ισχύ όλων των μυικών ομάδων.
Εάν εμφανίζετε συμπτώματα που υποδηλώνουν ρήξη πρόσθιου χιαστού, απευθυνθείτε στον έμπειρο Ορθοπαιδικό Χειρουργό-Τραυματολόγο Σπύρο Ξεΐνη. Ο ιατρός έχει εκπαιδευτεί στο Γενικό Νοσοκομείο Ατυχημάτων ΚΑΤ και έχει εξειδικευτεί στις αθλητικές κακώσεις. Επικοινωνήστε μαζί μας και κλείστε το ραντεβού σας, για να λάβετε ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο.
Ποια είναι τα αίτια πρόκλησης του τραυματισμού;
Τα αίτια πρόκλησης της ρήξης κατά την αθλητικη δραστηριότητα είναι τα παρακάτω:
- Απότομη επιβράδυνση
- Απότομη αλλαγή κατεύθυνσης
- Απότομη προσγείωση μετά από άλμα
- Άμεσο χτύπημα στο πρόσθιο τμήμα του γόνατος
Με ποια συμπτώματα εμφανίζεται η ρήξη;
Τη στιγμή του τραυματισμού μπορεί να ακουστεί ένας "κρότος" από το εσωτερικό του γόνατος και στη συνέχεια εκδηλώνονται τα παρακάτω συμπτώματα:
- Πόνος
- Οίδημα - Αίμαθρο
- Αδυναμία βάδισης
- Μείωση εύρους κίνησης
Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;
Η διάγνωση πραγματοποιείται κυρίως κλινικά από έναν έμπειρο Ορθοπαιδικό εξειδικευμένο στις αθλητικές κακώσεις. Εν συνεχεία, ο ασθενής υποβάλλεται σε απλή ακτινογραφία και μαγνητική τομογραφία για τον εντοπισμό άλλων συνοδών κακώσεων που ενδέχεται να έχουν προκληθεί εξαιτίας του τραυματισμού.
Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για την αποκατάσταση της ρήξης;
Η ρήξη πρόσθιου χιαστού μπορεί να αντιμετωπιστεί με συντηρητική ή χειρουργική θεραπεία. Η συντηρητική θεραπεία προτείνεται σε μεγάλους σε ηλικία ασθενείς χωρίς έντονη αστάθεια, ενώ στους νεότερους ασθενείς με αθλητική δραστηριότητα η ρήξη αποκαθίσταται χειρουργικά με την τεχνική της αρθροσκοπικής συνδεσμοπλαστικής με μοσχεύματα.